Fruittelers en andere bedrijven met veel arbeidsmigranten moeten het met minder Polen gaan doen. Aziaten zullen hen gaan vervangen, is de verwachting. ‘We kunnen niet zonder arbeidsmigranten.’
Bij Wim de Heus in Zoelen komt al jarenlang een vaste groep van zo’n twintig Poolse medewerkers appels plukken. En ook bij grote projecten, zoals het planten van nieuwe bomen, komen er vaak een paar werken. ‘Als er eentje stopt, dan regelen ze zelf vervanging. Ideaal, want zij weten precies wat voor mensen we zoeken’, zegt de fruitondernemer.
De laatste jaren komen er steeds vaker vervangers. Tot nog toe lukt het nog altijd om nieuwe Polen te vinden. ‘Maar het wordt moeilijker. Ik maak me daar zorgen om. Collega’s hoor ik daar ook over.’
Minder drijfveren
Nu de economie in Oost-Europa flink groeit en de werkloosheid daar laag ligt, zijn die arbeidskrachten hard nodig in eigen land. Zij krijgen daar vaker een vast contract met hogere salarissen dan een paar jaar geleden. Er zijn steeds minder drijfveren voor Polen, Roemenen, Bulgaren om naar Nederland te komen, stelt het economisch bureau van ABN AMRO in een nieuw rapport.
Veel Oost-Europeanen werken hier in de transport, logistiek, landbouw, bouw en industrie. Ze verrichten werk waarvoor Nederlanders vaak niet te porren zijn.
Volgens het CBS werden in 2017 in Nederland 250.000 banen vervuld door mensen uit Midden- en Oost-Europa, waarvan 50.000 in de landbouw. Het daadwerkelijke cijfer ligt veel hoger, omdat EU-werknemers niet verplicht zijn zich te registreren.
Kaartenbakken leeg
Dat Oost-Europeanen thuisblijven als het daar economisch voor de wind gaat, kan de Gelderse VVD-gedeputeerde Jan Markink zich wel voorstellen. ‘Dat is ook goed voor die landen zelf’, zegt hij. ‘Maar voor onze economische groei hebben we nog steeds veel mensen nodig voor al het werk dat hier gedaan moet worden.’
Door de vergrijzing zal de vraag naar personeel van buiten Nederland bovendien alleen nog maar toenemen, zo is de verwachting.
‘In eerste instantie moeten al onze kaartenbakken zo veel mogelijk leeg’, vindt Markink. ‘Maar dan nog staan we voor een hoop werk in de techniek, de bouw en de agrarische sector. Als de werknemers niet meer uit Polen komen, dan komen ze misschien wel elders vandaan.’
Zoals uit het Verre Oosten. ‘In Duitsland en België zie je Aziaten al het werk van Oost-Europeanen overnemen’, zegt Ronald Hilberink van uitzendbureau Flexfactory in Doetinchem, dat dagelijks zo’n 1.700 niet-Nederlanders aan het werk heeft bij bedrijven in de Achterhoek. ‘Die landen hebben speciale regelingen voor deze mensen.’
In Nederland is dat nog niet het geval. Wie arbeiders van buiten de EU wil invliegen heeft daarvoor een tewerkstellingsvergunning nodig en die krijg je niet zomaar. De werkgever moet dan bewijzen dat hij echt geen krachten in Nederland kan vinden. Dat betekent veel papierwerk en procedures.
‘Daarom begin ik daar niet aan’, zegt fruitteler Bert den Haan uit Kerk-Avezaath, die in de oogsttijd ook een vaste groep Polen op zijn erf heeft. ‘Dat is voor kortdurend seizoenswerk enorm veel gedoe, met al die ambtelijke molens. Bovendien zijn de onkosten hoog: met de auto uit Polen of met een vliegtuig uit Vietnam, dat is nogal een verschil.
Cultuurverschillen
Om Polen hier te houden zijn goede secundaire arbeidsvoorwaarden belangrijk: eigen vervoer, goede huisvesting. Vooral met dat laatste is nog veel terrein te winnen, vindt Cees van Doorn van uitzendbureau VDU in Waardenburg.
De Betuwse bemiddelaar heeft zo’n duizend Polen aan het werk in de regio. ‘Maar uiteindelijk zullen er steeds meer Aziaten naar Nederland komen’, verwacht ook Van Doorn, die twee weken geleden nog met koning Willem-Alexander kort sprak over arbeidsmigratie, toen de vorst een bezoek aan de Betuwe bracht.
Van Doorn voorziet ook problemen. ‘De cultuurverschillen zijn groter dan met Polen. Bovendien kunnen ze niet zo maar eventjes terug naar Azië, als ze problemen hebben of als het werk hier ophoudt. We moeten ons als samenleving daar goed op voorbereiden.’
Chinese koks
Het probleem met de werkvergunningen zal zich vanzelf oplossen, als niemand meer de aardbeien plukt of op de steiger wil staan, verwacht Ronald Hilberink van Flexfactory.
‘Dan komt er een speciale regeling voor arbeiders van buiten de EU. Zoals met de Chinese restaurants. Die hoeven sinds kort niet meer per vacature aan te geven dat ze niemand in Nederland kunnen vinden als ze een kok uit China hier laten werken. We kunnen in Nederland niet zonder arbeidsmigranten. Zo simpel is het.’
Bron: AD.nl
Recente reacties